Οι αρχαίοι Έλληνες, που πρώτοι άνοιξαν τις μεγάλες λεωφόρους προς τ' ανώτερα ιδανικά, τις οποίες διεύρυνε και επέκτεινε ο Χριστιανισμός, πρώτοι επεσήμαναν την αναγκαιότητα της ύπαρξης και της τήρησης των νόμων για την εξασφάλιση της ομαλής κοινωνικής συμβίωσης και τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, διαπιστώνοντας ταυτόχρονα ότι η απλή και μόνο συμμόρφωση προς τους νόμους από το φόβο της τιμωρίας δεν είναι πραγματική δικαιοσύνη.
Πραγματικά δίκαιος είναι εκείνος που άσχετα με το φόβο της τιμωρίας, αγαπά τη δικαιοσύνη κι αποφεύγει την αδικία, ο οποίος στο δίλημμα να αδικεί ή να αδικείται, απαντά μαζί με το Σωκράτη ότι προτιμά να αδικείται.
Αλλά την ηθική ολοκλήρωση στην έννοια της δικαιοσύνης έφερε ο χριστιανισμός, που θεωρεί και μακαρίζει τους πιστούς ως "διψώντας την δικαιοσύνη" και το Σωτήρα ως "βασιλέα της δικαιοσύνης".
Και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η λέξη «δικαιοσύνη» απαντάται στην Καινή Διαθήκη ογδόντα οκτώ φορές, ενώ η λέξη «δίκαιος» ογδόντα μία φορές, με την έννοια της συμπύκνωσης όλων των αρετών, όλων των καθηκόντων του ανθρώπου προς τον άνθρωπο και τον Θεό, βασικό γνώρισμα του οποίου είναι η δικαιοσύνη.
Βέβαια, η δικαιοσύνη του Θεού δεν ταυτίζεται πάντα με την ανθρώπινη, αλλά συχνά την υπερβαίνει.
Και τούτο, διότι η ανθρώπινη δικαιοσύνη εδράζεται στην ισότητα του μέτρου, αποδίδει στον καθένα το «προσήκον», το δίκαιο, χωρίς να προσωποληπτεί ή να μεροληπτεί.
Χαρακτηριστικό της Δικαιοσύνης του Θεού, όμως, είναι ότι συχνά και «προσωποληπτεί» και «μεροληπτεί», κατά τα ανθρώπινα μέτρα πάντα, καθώς μέτρο της δεν είναι η ισότητα του νόμου, αλλά της αγάπης!
Όπως, όμως, και αν προσεγγισθεί η έννοια και το περιεχόμενο του όρου δικαιοσύνη, είναι γεγονός ότι είναι η τελευταία φλόγα παρηγοριάς και ελπίδας για τον άνθρωπο, τον άνθρωπο κάθε κοινωνίας και κάθε εποχής, που αισθάνεται αδύναμος να αντιμετωπίσει τις επιβουλές των εκάστοτε ισχυρών και τις δυσκολίες των καιρών.
Διψούμε και πεινούμε τη δικαιοσύνη, ψάλλουμε το «δικαιοσύνην μάθετε οι ενοικούντες επί της γης» και ως «Ήλιο της Δικαιοσύνης» τον Κύριο αναγνωρίζουμε, με τη βεβαιότητα ότι όπου η δικαιοσύνη του Θεού κυριαρχεί, εκεί και ασφάλεια, πρόοδος, δημιουργία, συνεργασία, αλληλεγγύη και ομόνοια επικρατεί και η βασιλεία του Θεού γίνεται πραγματικότητα στη γη!
Γι` αυτό και η αναζήτηση και η επικράτηση της δικαιοσύνης δεν είναι μια απλή ευχή, αλλά ένας αγώνας διαρκής, μια συνεχής εγρήγορση και επιφυλακή κατά της αδικίας και στη δημόσια και την προσωπική μας ζωή, αφού, κατά τον Μάρκο Αυρήλιο, «αδικεί πολλάκις ο μη ποιών τι, ου μόνον ο ποιών τι»!
† Ο ΣΥΡΟΥ ΔΩΡΟΘΕΟΣ Β’
(Δημοσιεύθηκε στην Eφημερίδα “ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ”, το Σάββατο, 15 Δεκεμβρίου 2012)